Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017

Ο Σοσιαληστής Οικονομολόγος

Η ανασφάλεια στην Δημόσια Ασφάλιση

Είναι μαθηματικά σίγουρο ότι κάποια στιγμή έχετε ακούσει για το ασφαλιστικό, φαντάζομαι ότι επίσης θα έχετε καταλάβει ότι μιλάμε για ασφαλιστικό πρόβλημα. Αλλά τι πρόβλημα μπορεί να έχει το ασφαλιστικό; Κανείς δεν λέει...

Πως λειτουργεί το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα; Κάθε εργαζόμενος πληρώνει μια εισφορά (επίσης μια εισφορά για αυτόν πληρώνει ο εργοδότης, την διαφορά ανάμεσα στα «καθαρά» και «μικτά» μιας δουλειάς άλλη μέρα), η οποία πηγαίνει στον εκάστοτε ασφαλιστικό του φορέα, για το παράδειγμά μας θα πούμε το ΙΚΑ. Η εισφορά αυτή χωρίζεται σε δύο μέρη, το ένα πηγαίνει προς την περίθαλψη και το άλλο προς την σύνταξη.

Τα χρήματα που δίνει κάποιος για την περίθαλψη χρησιμοποιούνται για να συντηρηθεί το σύστημα Ιατρικής Φροντίδας του ΙΚΑ, όπως και για να πληρωθούν κάποιες εξετάσεις σε ιδιωτικά ιατρεία που συνεργάζονται με το ΙΚΑ. Δηλαδή όταν πάτε σε έναν μικροβιολόγο για να σας πάρει αίμα και να σας κάνει εξετάσεις, εσείς πληρώνετε περίπυο 2 € και το ΙΚΑ τα υπόλοιπα 13 € (αν υποθέσουμε ότι μιλάμε για εξέταση που κάνει 15 € προφανώς). Αν πάτε σε δημόσιο νοσοκομείο, που όλα ανήκουν στο σύστημα του ΙΚΑ, εσείς δεν πληρώνετε τίποτα και το ΙΚΑ καλύπτει όλα τα έξοδα νοσηλείας σας. Προφανώς υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις και διαφοροποιήσεις, αλλά αν τις πούμε όλες αυτό δεν θα είναι άρθρο θα είναι διατριβή για διδακτορικό.

Το άλλο κομμάτι της εισφοράς του ατόμου πηγαίνει για να πληρωθεί η μελλοντική του σύνταξη. Βασικά αυτό του λέμε. Στην πραγματικότητα πηγαίνει για να πληρωθούν οι σημερινές συντάξεις. Η δική του θα πληρωθεί από τους εργαζόμενους της εποχής που θα είναι αυτός συνταξιούχος. Και ναι αν είστε στην ηλικία μου ξέρω ότι αυτή η εποχή φαντάζει πολύ μακρία... αν έρθει ποτέ για εμάς... θα κλάψουμε παρέα κάποια στιγμή όλοι μαζί, τώρα δουλειά!

Αφού είναι όλα τόσο αγγελικά πλασμένα, θα αναρωτιέστε όλοι που είναι το πρόβλημα; Το πρόβλημα είναι ότι πλέον οι εργαζόμενοι είναι λιγότεροι από τους συνταξιούχους. Για να πληρωθεί μια σύνταξη 600 €, χρειάζονται τρεις εργαζόμενοι που να πληρώνουν, υπέρ ασφάλισης και μόνο, 200 € έκαστος, το οποίο υπολογίζει έναν καθαρό μισθό περίπου στα 800 € αν όχι λίγο παραπάνω. Αν ο μέσος καθαρός μισθός είναι 800 € και η μέση σύνταξη είναι 600 € και η αναλογία συνταξιούχων προς εργαζόμενους είναι 1 προς 3, τότε πάμε καλά και δεν έχουμε πρόβλημα.

Είμαι σίγουρος ότι ήδη έχετε δει που είναι το δικό μας πρόβλημα. Λίγο η ανεργία που μαστίζει τους νέους, λίγο η γήρανση του πληθυσμού, λίγο που οι μέσοι όροι σύνταξης και μισθού δεν είναι ούτε κοντά σε αυτά που πρέπει, τα παραπάνω ποσά είναι τυχαία πάντα, να γιατί τα ταμεία δεν μπορούν να πληρώσουν συντάξεις... ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος, σε έκδοση δημοσίου. Βασικά η έκδοση για το ασφαλιστικό είναι ουκ αν λάβεις παρά του μη λαμβάνοντος... το διέλυσα κι αυτό το γνωμικό....

Και θα ρωτήσετε, υπάρχει λύση; Λύσεις υπάρχουν πολλές, αλλά δεν θα σας αρέσει, εδώ εγώ δεν το παίζω υπεράνω, ούτε εμένα μου αρέσει, καμία. Το καλύτερο, κατά τη γνώμη μου, σύστημα είναι η σύνταξη να δίνεται με ένα κριτήριο λίγο... καπιταλιστικό. Δίνεις Χ ποσό τον μήνα για Υ χρόνια, ώστε να λαμβάνεις ένα Ζ ποσό τον μήνα από τα Ω έτη της ζωής σου και μετά. Αυτός που παίρνει το ποσό πρέπει να επενδύσει ή τέλος πάντων να αυγατίσει με κάποιον τρόπο, το Χ ποσό ανά μήνα για Υ χρόνια, ώστε να μπορεί να σου δώσει το Ζ για όσα χρόνια θα ζήσεις πέρα από τα Ω. Κατάφερε να το κερδίσει; Όλα καλά. Κέρδισε παραπάνω; Μπράβο του έβγαλε και κέρδος. Κέρδισε λιγότερα; Τα βάζει από την τσέπη του, πρόβλημά του.

Δεν ξέρω πόσο θα δούλευε αυτό το σύστημα στην Ελλάδα. Ας το πω καλύτερα. Δεν ξέρω πως θα δούλευε αυτό το σύστημα στην χώρα που οι υπεύθυνοι «έπαιξαν» τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων σε μια «φούσκα» στο Χρηματιστήριο. Είμαι μεγάλος οπαδός την ιδιωτικής πρωτοβουλίας και θα έλεγα ότι αυτή τη δουλειά πρέπει να την αναλάβουν ιδιωτικοί οίκοι. Και υπάρχει τρόπος για να γίνει, περίπου, αυτό, αλλά όχι μόνο δεν είναι επί της παρούσης, είναι και λίγο δύσκολος να συμβεί αυτό το διάστημα.


Συν του ότι αν κάποιος τον προτείνει τώρα δε θα βρει μέσα στη κάλπη ούτε την ψήφο του πατέρα του.... που λογικά θα είναι συνταξιούχος...

Μάμαλης Νάσος, Οικονομολόγος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου