ΣΤΑΓΟΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (Με την βοήθεια του Σοσιαληστή Οικονομολόγου)

Τελικά.... να μας αλλάξουν τα φώτα;

Την πουλάμε την ΔΕΗ ή δεν την πουλάμε; Εδώ θα διαβάσετε την οικονομική σκοπιά του θέματος.

Η ΔΕΗ είναι επιχείρηση. Ήταν κοινωφελής, με αποτέλεσμα να έχει μαζέψει βαρίδια από τον Δημόσιο Τομέα (και δεν εννοώ μόνο υπαλλήλους, αλλά νοοτροπίες και λοιπά άλλα.... καλά...), αλλά επιπλέον όποτε τα έκανε μαντάρα (και τα έκανε συχνά), ερχόταν ένα Κράτος για να την σώσει. Μέχρι που το Κράτος αδυνατούσε πλέον να το κάνει και αρχίσανε τα όργανα.

Πάμε να δούμε τα βασικά. Η ΔΕΗ χάνει χρήματα. Η ΔΕΗ πρέπει τουλάχιστον να μην χάνει χρήματα, αν είναι δυνατόν και να κερδίζει, ακόμα καλύτερα. Δύο τρόποι για να γίνει αυτό. Είτε αυξάνει την τιμή του ρεύματος, είτε αρχίζει περικοπές και απολύσεις. Δεδομένου ότι πλέον δεν αποτελεί μονοπώλιο, υπάρχουν ήδη τουλάχιστον 2 από όσο ξέρω, μπορεί και περισσότερες, ιδιωτικές εταιρείας ενέργειας, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να κερδίσει αυξάνοντας την τιμή του ρεύματος, όπως θα έκανε παλιότερα όταν ήταν μονοπώλιο.

Δεν γνωρίζω το οργανόγραμμα της ΔΕΗ για να ξέρω αν είναι εφικτό ή προσοδοφόρο (για την εταιρεία καθαρά μιλάμε πάντα) να γίνουν απολύσεις. Αλλά δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της χώρας, είναι σίγουρο ότι οι απολύσεις δεν θα βοηθήσουν ιδιαίτερα. Βέβαια αυτό είναι πολιτική επιλογή και θα το αφήσω στον πολιτικό αναλυτή.

Αν η εταιρεία δεν μπορεί να ορθοποδήσει με κανέναν από τους παραπάνω δύο τρόπους, τότε είναι υποχρεωμένο το υπερχρεωμένο Κράτος να την πουλήσει. Όχι απαραίτητα ολόκληρη. Υπάρχει το σχέδιο να πωληθεί μόνο ένα μέρος της και συγκεκριμένα μερικά εργοστάσια παραγωγής ρεύματος με λιγνίτη. Μόνο που τα εργοστάσια αυτά έχουν λειτουργικότητα έως το 2020 ή το πολύ το 2025, ενώ θα χρειαστούν σημαντικές επενδύσεις για να γίνουν ξανά ανταγωνιστικά από τότε και έπειτα. Δεδομένου ότι ένας διαγωνισμός για να ολοκληρωθεί δεν υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί λιγότερο από ένα έτος, θεωρώ απίθανο να εμφανιστεί επενδυτής που θα επενδύσει χρήματα για κάτι που θα χρειαστεί νέα επένδυση σε δύο έως επτά έτη.

Οπότε είτε πρέπει να πωληθεί σαν σύνολο, είτε πρέπει το πακέτο των λιγνητοπαραγωγικών μονάδων να γίνει πιο ευνοϊκό με την προσθήκη υδροηλεκτρικών μονάδων. Αλλά αυτό μας συμφέρει; Οικονομικά μιλώντας... όχι. Τα εργοστάσια αυτά είναι τα πλέον παραγωγικά και τα πλέον οικονομικά στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ δεν απαιτούν σημαντικές επενδύσεις για να γίνουν ακόμα πιο αποδοτικά. Οπότε ουσιαστικά πουλάμε το καλύτερο κομμάτι της ΔΕΗ, θα ήταν καλύτερο να την πουλήσουμε όλη να τελειώνουμε.

Προσωπική άποψη, βασισμένη καθαρά σε οικονομικά στοιχεία; Η ΔΕΗ πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί με ιδιωτικά κριτήρια. Έχω (και υπάρχουν γενικά) διάφορες προτάσεις για το πως να γίνει αυτό, αλλά στο τέλος η απόφαση είναι πολιτική γιατί οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές για όλα (και μάλιστα σε επίπεδο εθνικό).

Θεωρώ ότι τα ιδιωτικά κριτήρια και σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό που θα υπάρχει πλέον στην αγορά, θα βοηθήσουν την οικονομία με την παραγωγή φτηνότερου ρεύματος, ενώ θα απαλλάξουν και το Κράτος από μια μαύρη τρύπα στον προϋπολογισμό. Οι επιπτώσεις που θα υπάρχουν, πολιτικού χαρακτήρα καθαρά, δεν είναι πρόβλημα του οικονομικού αναλυτή. Ναι είμαστε τυχεροί σε αυτόν τον τομέα.

Παίρνοντας την “σκυτάλη” από την οικονομική σκoπιά , το θέμα της πώλησης όπως προαναφέρθηκε δεν συνιστά μόνο οικονομικό αλλά και πολιτικό ζήτημα. 

Θα μπορέσει βέβαια κάποιος να πει πως πολιτικά το ζήτημα της πώλησης της Δ.Ε.Η είναι τελειωμένο, αφού αποτελεί μία από τις δεσμεύσεις του τρίτου μνημονίου και άρα δεν μπορεί να γίνει κάτι για να αναστραφεί η κατάσταση.  Εδώ βέβαια θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω για πολλούς λόγους , αλλά και να παρουσιάσω την δική μου άποψη ως προς την πολιτική σκοπιά της εν λόγω πώλησης.

Πάμε πρώτα στο ζήτημα του τελεσίδικου. Η Δ.Ε.Η. παραμένει ακόμη μια κρατική επιχείρηση στο μεγαλύτερο ποσοστό της, οπότε μπορεί η οποιαδήποτε κυβέρνηση να θέσει βέτο στην πώληση του υπολοίπου που ανήκει στο κράτος , ως μη συμφέρον για την κοινωνία και το κράτος και να θέσει κάποιο άλλο μέτρο για την εξασφάλιση των στόχων του μνημονίου ( Θα μου πει κανείς , θα κάνει η συγκεκριμένη κυβέρνηση διαπραγμάτευση ; Θα του πω αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία που θα αναλύσουμε άλλη φορά) .

Επίσης μπορεί αν κρίνει η εκάστοτε κυβέρνηση ότι θα ήταν συμφέρον να κρατικοποιήσει ξανά όλη την Δ.Ε.Η , δημιουργώντας έτσι καινούργιες θέσεις εργασίας καθώς και να είναι το κράτος ο βασικός πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος με την χαμηλότερη τιμή , κάτι που οφείλει θεωρητικά ένα κράτος καθώς το ρεύμα είναι βασικό και αναγκαίο αγαθό επιβίωσης. Αυτό θα μπορούσε να γίνει θεωρητικά με πολιτική βούληση και με ουσιαστικά απόφαση να “θυσιαστεί” κάτι άλλο προκειμένου να ικανοποιηθούν και οι δανειστές αλλά και να μην δυσανασχετήσει ο λαός πολύ ( βέβαια ως Έλληνες δυσανασχετούμε συνέχεια και για τα πάντα).

Αλλά τα προαναφερθέντα ήταν καθαρά για να τονίσω πολιτικές που θα μπορούσε να ακολουθήσει το κράτος αν ήθελε να μην πωληθεί η Δ.Ε.Η. . Βάση της δικής μου απόψεως πλέον η πώληση είναι πολιτικά σωστή κίνηση καθώς ήδη βλέπουμε να έχουν εμφανιστεί πολλοί ιδιώτες , που παρέχουν ηλεκτρικό ρεύμα σε τιμές πολύ καλύτερες από την Δ.Ε.Η. , ουσιαστικά δημιουργώντας ζημία στο κράτος. Οπότε το ιδανικό πιστεύω είναι η πώληση και για να εισχωρήσουν και άλλα κεφάλαια στην Ελληνική Οικονομία, να γίνει η Δ.Ε.Η. ανταγωνιστική επιχείρηση που αν διαχειριστεί σωστά μπορεί να επεκταθεί και να δημιουργήσει και άλλες θέσεις εργασίας αλλά και να αφαιρεθεί από το κράτος η οικονομική ζημία που λαμβάνει εξαιτίας της.

Κλείνοντας θα πούμε πως εμείς παρουσιάσαμε τις δύο βασικές  σκοπιές  και πάντα και την προσωπική μας άποψη στο θέμα της πώλησης της Δ.Ε.Η. Το τι θα πραγματοποιηθεί και με ποιόν τρόπο είναι στο χέρι της κυβέρνησης που ελπίζουμε να κάνει το καλύτερο για τον λαό.

Βάλλας Γεώργιος, Τοπικός Σύμβουλος Αργυρούπολης

Μάμαλης Νάσος, Οικονομολόγος